هادی کاربخش
بیگمان موسیقی با زندگی انسانها آمیخته شده و اگر این نوای گوشنواز و دلانگیز را از آدمیبگیرند و حتی دور کنند از او پیزی بجز جسم بی روح و بی احساس باقی نمیماند.
«محمدرضا سیدی» برای اهالی موسیقی و ورزش استان کرمان چهرهای آشنا و برای خوانندگان نشریه «یزدان کرمان» شخصی شناخته شده است. فرصتی پیش آمد تا بار دیگر مهمان خانهی هنری و زیبایش شوم و با او گپ و گفتی درباره موسیقی نواحی و همچنین گروه موسیقی « آفتو» که سرپرستی آن بر عهده خودش است داشته باشیم. مطالب زیر برگرفته از صحبتهای اوست.
ساز تخصصیام سنتور و شاگرد استاد حسین سالاری بودم اما بعدها سازهای بیشتری را فرا گرفتم و الان آشنایی نسبی زیادی با اکثر سازها دارم. بعد از سالها تمرین و آموزش حدود 10 سال قبل به این نتیجه رسیدم که جای موسیقی فولکوریک یا همان موسیقی نواحی در زندگی و تجربه هنریام خالیست. همین نگرش درونی و البته نیاز جامعه باعث شد کمکم به سمت و سوی شناخت موسیقی نواحی و ترویج آن بروم.
شما دقت کنید حدود 1200 گویش بومیو محلی و ایرانی در استان کرمان وجود دارد و به نوعی کل گویشهای محلی ایران را در کرمان بهصورت کم و بیش داریم. این گویشها را اگر در کنار موسیقی محلی و نواحی ایران که در استان کرمان رایج است قرار گیرد و تلفیق شود به چه غنای هنری و فرهنگی دست پیدا میکنیم. از موسیقی ترکی، لری، بلوچی گرفته تا موسیقی کردی و خراسانی و فارس همه نشان از اغنای موسیقی این دیار دارد اما آیا تاکنون این ترکیب فوقالعاده توانسته اثر خود را بر استان کرمان نشان دهد؟ چندین جشنواره موسیقی نواحی و… برگزار کردیم، چندین برنامه و همایش داشتیم اما چرا نتوانستیم موسیقی اصیل کرمان را به نمایش بگذاریم؟ به نظر من باید به سمت معرفی واقعی موسیقی کرمان برویم.
در نظر بگیرید همین ساز نیانبان از کجا بوده و به کجا رسیده؟ زادگاه آن را از نواحی هرمزگان میدانند در همه جای ایران آن را مینوازند اما استان کرمان آن را به ثبت رسانده و ترویج کردهایم. چرا نتوانستهایم جشنوارهای با هدف معرفی این ساز در استان داشته باشیم؟
ضعف ما این است کپیبرداری میکنیم و توجهی به ریتمها و گویشهای محلی خودمان نداریم. در زمینه شناخت موسیقی اصیل کرمانی تلاش و کار زیادی نشده است هرچند اساتیدی مانند آقایان «توحیدی» و «پژوهش» فعالیتهای بسیاری داشتهاند اما برای ادامه راه این تحقیق و پژوهش اساتید بزرگوار باید تمامی هنرمندان موسیقی کرمان، همه دست به دست هم بدهند تا تلاش آنها به ثمر برسد و با رشد موسیقی کرمان جایگاه والاتر در کشور داشته باشد و خلاصه بگویم موسیقی کرمان جایگاه بلندی در موسیقی نواحی ایران ندارد و برای رسیدن به این هدف باید تلاش گروهی کرد.
فعالیت گروه «اَفتو» که نام آن برگرفته از گویش کرمانی به معنی آفتاب است از حدود 9 سال پیش و با حضور جمعی از هنرمندان شکل گرفت و در سال 1397 ثبت رسمی شد. از همان سالهای ابتدایی هدف از شکلگیری این گروه ترویج موسیقی نواحی و تلاش در زمیینهی پرورش و نمایش استعدادهای بیشمار علاقمندان موسیقی سنتی و محلی کرمان بود. بسیاری آمدند و آموختند و رفتند و الان برای خودشان مشغول آموزش هستند. بسیاری رفتند اما گروه «َافتو» همچنان ماندگار و فعال است و هماکنون با 8 نوازنده سازهایی چون؛ نیانبان، کمانچه، سورنا، دهل، دف و … با حضور بانوان هنرمند کرمانی در کنار اجرای آداب و رسوم قدیمیکرمان مانند؛ مشکزنی و آقایا هنرمند گروه با اجرای چوب بازی در اشاعهی فرهنگ و هنر غنی این مرز و بوم تلاش دارد.
و نکته آخر اینکه اشاره کنم به حضورپررنگ بانوان سرزمینم در آموزش و نواختن ساز و اعتقاد دارم هنرمندان خانم نیز باید دوشادوش آقایان حرکت و سازهای متفاوت را تجربه کنند.
نظرات