در روزگاری که موفقیت تیم ملی بدون پرورش نسل تازه‌ای از استعدادها ممکن نیست، نام «آزاده فرخیان» به‌عنوان یکی از تأثیرگذارترین چهره‌های سپک‌تاکرای بانوان ایران مطرح است؛ مربی‌ای که نه‌تنها به موفقیت تیم استان کرمان روح تازه‌ای بخشیده، بلکه با نگاه بازیکن‌ساز و تربیت نسل تازه‌ای از ستارگان، نقشی مهم در تقویت تیم ملی ایفا می‌کند. سال‌ها تجربه، پشتکار آرام اما سرسخت و اعتقاد راسخ به توانمندسازی بانوان ورزشکار، او را به الگویی الهام‌بخش در مسیر توسعه این رشته بدل کرده است. گفت‌وگوی پیش رو، روایتی است از دغدغه‌ها، برنامه‌ها و مسیری که این مربی پرتلاش برای ساخت آینده‌ای روشن‌تر در سپک‌تاکرای بانوان کرمان ترسیم کرده است.

چه شد که به دنیای سپک‌تاکرا وارد شدید و مسیر مربیگری را آغاز کردید؟
من از سال ۸۳ در رشته فوتسال در کنار خانم «زهرا قدس ولی» به‌عنوان نایب‌رئیس هیأت فوتسال فعالیت مربیگری را شروع کردم. در سال ۸۵ مدت زیادی از ورود رشته سپک‌تاکرا به ایران نمی‌گذشت که خانم قدس ولی به‌عنوان نایب‌رئیس کمیته سپک‌تاکرا منصوب شدند و من نیز همراه ایشان به‌عنوان بازیکن وارد این رشته شدم. پس از یک دهه تجربه، در سال ۹۵ فعالیت مربیگری خود را در سپک‌تاکرا آغاز کردم.
از افتخارات خود بگویید.
در سال ۹۵ اولین طرح استعدادیابی سپک‌تاکرا را در مدارس ابتدایی و متوسطه شهر کرمان اجرا کردم. همان سال در مسابقات کشوری حضور یافتیم و از آن زمان تقریباً هر سال موفق به کسب مقام قهرمانی یا نایب‌قهرمانی کشور شدیم.
مهم‌ترین تفاوت‌های مربیگری بانوان و آقایان در سپک‌تاکرا چیست؟
پسران معمولاً از کودکی با توپ و مهارت‌های مرتبط با پا بازی می‌کنند؛ بنابراین بسیاری از تکنیک‌های پایه مانند روپایی و کار با پا را به‌صورت طبیعی می‌آموزند. اما دختران کمتر درگیر بازی‌هایی هستند که شامل کار با پا و توپ باشد، به همین دلیل یادگیری مهارت‌های ابتدایی برای آن‌ها دشوارتر و زمان‌برتر است. به همین علت، روند آموزش سپک‌تاکرا در بخش بانوان نیازمند برنامه‌ریزی تخصصی، زمان بیشتر و صبوری بالاتری است.
فلسفه و سبک مربیگری شما چیست و چگونه آن را در تمرینات اجرا می‌کنید؟
فلسفه مربیگری من بر رشد همه‌جانبه‌ ورزشکاران استوار است؛ یعنی آن‌ها علاوه بر موفقیت ورزشی، مهارت‌های مهم زندگی مانند اعتمادبه‌نفس، مسئولیت‌پذیری، همکاری تیمی و سلامت ذهنی را نیز کسب کنند.
من معتقدم هر بازیکن توانایی شکوفاشدن دارد، به شرط آنکه:
آموزش اصولی دریافت کند.
احساس امنیت و ارزشمندی داشته باشد.
فرصت رشد فردی و مشارکت فعال داشته باشد.
بر همین اساس تمریناتم شامل این موارد است:
آموزش پایه‌ای، خصوصاً برای بانوان با تجربه کم‌تر در کار با پا.
طراحی تمرینات مرحله‌ای متناسب با سن و توانایی.
ایجاد محیط حمایتی و انگیزشی.
توجه به آمادگی جسمانی و پیشگیری از آسیب.
ارزیابی مستمر و ارائه بازخورد سازنده.
تقویت ارتباط مؤثر و احترام متقابل.
استفاده از بازی‌محوری و ایجاد حس لذت از یادگیری.
هدف نهایی من پرورش ورزشکارانی با مهارت فنی بالا، ذهن قوی و اخلاق ورزشی حرفه‌ای است.
چگونه میان سخت‌گیری فنی و ایجاد انگیزه در بازیکنان تعادل برقرار می‌کنید؟
با تعیین استانداردهای دقیق فنی و ارائه‌ی بازخورد منصفانه، کیفیت مهارت‌ها را کنترل می‌کنم. در عین حال با تشویق، حمایت و احترام، انگیزه بازیکنان را حفظ می‌کنم. تعادل در این است که سخت‌گیری همراه با همراهی باشد؛ یعنی رشد مهارت‌ها با انگیزه و روحیه مثبت همراه شود.
چه مهارت‌هایی را در یک بازیکن سپک‌تاکرا بیش از همه مهم می‌دانید؟
کنترل توپ با پا، انعطاف‌پذیری بالا، جهش، تعادل بدنی، تصمیم‌گیری سریع و ارتباط تیمی از مهم‌ترین مهارت‌هایی هستند که یک بازیکن سپک‌تاکرا باید داشته باشد.
تا امروز چند شاگرد تحویل تیم ملی داده‌اید؟
تاکنون هشت بازیکن (سارا و ساحل مهرابی-سعیده و سپیده خمری-زهرا زمانی-زینب ناظمی….مبینا و مهسا پورزال) را به تیم ملی معرفی کرده‌ام.
چه برنامه‌هایی برای توسعه پایه‌ها و جذب بازیکنان جدید دارید؟
هدف من تقویت پایه‌های سپک‌تاکرا از طریق برگزاری کلاس‌های آموزشی برای سنین پایین، همکاری با مدارس و معرفی جذابیت‌های این ورزش است. با ایجاد فضای انگیزشی و فراهم کردن فرصت‌های رقابتی، تلاش می‌کنم استعدادهای تازه را شناسایی و آن‌ها را به مسیر حرفه‌ای هدایت کنم.
بزرگ‌ترین هدفی که به عنوان مربی دنبال می‌کنید چیست؟
بزرگ‌ترین هدف من پرورش بازیکنان توانمند و ساخت نسلی تازه برای تیم ملی است. نقاط قوت من در مربیگری، شناسایی استعدادها و کمک به رشد اصولی آن‌هاست؛ افتخار می‌کنم که تمام بازیکنانی که تحت نظر من تمرین کردند، به اردوهای تیم ملی دعوت شدند.
چه چیزی بیش از همه شما را در مربیگری بانوان سپک‌تاکرا انگیزه می‌دهد؟
انگیزه اصلی من، حس رقابت، پیشرفت و تلاش برای اثبات توانایی‌هایم است. اینکه می‌توانم بر مسیر ورزشی دیگران تأثیر مثبت بگذارم، برایم ارزشمند است. همچنین حمایت‌های نایب‌رئیس کمیته، سرکار خانم زهرا قدس ولی و همراهانی چون آقایان مرتضی بلوردی و سجاد صفاهانی‌زاده که همیشه مسیر پیشرفت را برای ورزشکاران استان هموار کرده‌اند، انرژی و انگیزه‌ام را چند برابر می‌کند.
سخت‌ترین لحظه ورزشی شما چه بوده و چگونه از آن عبور کردید؟
سخت‌ترین دوره زمانی بود که امکانات ابتدایی مانند توپ و سالن مناسب در اختیار نداشتیم و علاوه بر آن، با سنگ‌اندازی‌ها و رقابت‌های سخت در سطح استان روبه‌رو بودیم. با این‌ حال، با پشتکار و تمرین‌های مستمر توانستیم ادامه دهیم، به مقام‌های مهمی دست پیدا کنیم و چندین بازیکن را به تیم ملی معرفی کنیم.
و حرف پایانی؟
در پایان لازم می‌دانم از همراه همیشگی‌ام، سرکار خانم قدس ولی و همکارانی که همواره منبع انگیزه من در مربیگری بوده‌اند، قدردانی کنم. همچنین از شاگردانم که با وجود همه سختی‌ها پای کار ماندند و به جایگاه شایسته خود رسیدند، صمیمانه تشکر می‌کنم وسپاس ویژه ای دارم از آقای مرتضی بلوردی، رئیس وقت و موفق هیأت انجمن‌های ورزشی استان کرمان و آقای سجاد صفاهانی‌زاده، رئیس وقت کمیته سپک‌تاکرا که همیشه پشتیبان تیم ما بودند.
با این حال، گلایه‌ای هم از برخی مسئولان دارم که مانع انجام فعالیت‌های ورزشی اینجانب شدند؛ امیدوارم شرایطی فراهم شود تا همه بتوانند بدون مانع و با انگیزه در این ورزش رشد کنند.
در نهایت از اسپانسر ارزشمند تیم، شرکت گسترش اعتماد پارس مبین و مدیر محترم آن امین صدریان، که با حمایت‌های خود بسیاری از امکانات لازم را فراهم کردند، تشکر ویژه دارم.