یزدان کرمان

«امیر ایزدی» بنیانگذار فدکس در مورد فدکس و نقطه شروع این شرکت گفت: قصه فدکس، قصه تلاش تیمی است که از الگو‌های موفقیت در گذشته راضی نیست و می‌خواهد چرخ را در بستر موجود مجددا اختراع کند تا بهبودی را در سبک زندگی قشر متخصص و متوسط جامعه رقم بزند.
از ابتدای سال ۱۳۹۹ که ایده پذیره‌نویسی مستقیم در بازار سرمایه در هلدینگ فدک مطرح شد تا اسفند ۱۳۹۹ که ثبت شرکت ریل گردش ایرانیان (سهامی عام) با موفقیت انجام شد، مسیر پرپیچ و خمی در سازمان بورس و اداره ثبت شرکت‌ها طی شد تا برای اولین بار اتفاقی رقم بخورد که تا آن زمان نشدنی به نظر می‌رسید. تولد فدکس در دل شرکت ریل گردش ایرانیان ادامه همان تقلا برای خلق است.
جانِ فدکس از همین امید عملی به نتایج بهتر و رفع موانع سنتی کسب‌وکار می‌آید.

قیمت‌گذاری در این کلاس تجاری و خدماتی نباید دستخوش سیاست‌های نظارتی شود
ایزدی درخصوص تفاوت فعالیت فدکس با برنامه اولیه تاسیس این شرکت گفت: زمانی که یک شرکت تاسیس می‌شود، امیدنامه و اساسنامه شرکت حاوی تعهدات مشخصی است و شرکت با تملک ۲۰ دستگاه واگن آلمانی از مجموعه فدک تاسیس شد و کلیه منابع حاصل از پذیره‌نویسی صرف بازسازی ۱۳ دستگاه شد که هم‌اکنون در حال بهره‌برداری در خطوط ریلی تحت کلاس ۵ ستاره است، اما با تشدید افزایش نرخ ارز، محدودیت‌های تخصیص ارز و سیاست‌های انقباضی نظام پولی ادامه فرآیند بازسازی با موانع جدی مواجه شد. از طرفی سرکوب قیمت در کلاس خدمات ۵ ستاره توسط دولت برنامه بازسازی واگن‌های باقی مانده را در میان‌مدت دچار ابهام کرد. از این رو جهت رفع این بن‌بست و ترسیم دورنمای امیدبخش برای سهامداران خرد و کلان شرکت طرح باشگاه سبک زندگی فدکس در شهریور ۱۴۰۱ در هیات‌مدیره مطرح شد و مورد تصویب قرار گرفت. می‌توان گفت تقلای ما برای خروج از وضعیت قبلی بسترساز تغییر ریل توسعه شرکت از صنعت کند و سخت ریلی به یکی از پرشتاب‌ترین صنایع حال حاضر دنیا شد: فناوری مالی یا همان فین‌تک.
‌ایزدی در ادامه گفت: البته ما در زمینه رفع مشکلات صنعت ریل رایزنی‌های جدی انجام داده‌ایم و پیگیر هستیم که پیام‌مان در دولت و به خصوص شرکت راه‌آهن شنیده شود که قیمت‌گذاری در این کلاس تجاری و خدماتی نباید دستخوش سیاست‌های نظارتی شود. از طرفی باشگاه سبک زندگی فدکس در واقع ادامه رویکرد قطار‌های ۵ ستاره فدک به زندگی است که سفر را در «رسیدن» خلاصه نمی‌کند و می‌خواهد با ارائه خدمات باکیفیت، زنجیره ارزش در سفر را از لحظه رویا‌پردازی آن خلق کند. مشخصا فدکس می‌خواهد ترجمان زنجیره ارزش برای کاربران در زندگی باشد، به طوری که بتوانند در تمام حوزه‌های زندگی شامل سفر، سلامت، خرید و مدیریت ثروت از لحظه رویا‌پردازی، آن را تجربه کنند. موتور پیشران این باشگاه توان و سلامت مالی کاربران است. این چرخش در کسب‌وکار شرکت توانسته افق جدیدی را نزد سهامداران ترسیم کند، چراکه تولد فدکس پاسخی به تغییرات محیط اقتصادی و مهم‌تر از آن در جهت خوانش مترقی از توسعه کسب‌وکار است.

در فدکس باورمان این است که عصر پیش‌رو، هر محصول و خدمتی از اهمیت خواهد افتاد، مگر اینکه توانسته باشد با معنای زندگی همراه شود
ایزدی درخصوص دستاورد‌های «فدکس» در یک سال گذشته بیان کرد: به طور کلی دستاورد‌های فدکس را می‌توانیم در چند مورد دسته‌بندی کنیم. اولین و مهم‌ترین آن این است که فدکس برداشت معقول و دقیقی را از کسب‌و‌کار فناوری مالی به خصوص بحث اعتبار کوتاه‌مدت (BNPL) در کشور دارد. صحت این ادعا را می‌توان در مستندات استراتژی، تعریف و توسعه محصول و پیش‌بینی‌هایی که در این خصوص داشتیم، اثبات کرد. نحوه تعامل با کاربر، نرخ اعتبار و بافت محصول گواه این فهم است. از طرفی اینکه در فدکس به دنبال معنای زندگی هستیم به تعبیر من در آینده ایستاده‌ایم. این شجاعت بالایی است که در اعضای تیم وجود دارد.
به شخصه باشگاه سبک زندگی را برای خودم فرصتی برای زندگی بهتر می‌دانم، چراکه عمیقا در فضایی زندگی و کار می‌کنم که برای «لحظه» نیز به دنبال معنا و محصول هستم. باور داریم به زودی در جهان، محصول (product) از اهمیت خواهد افتاد، مگر اینکه توانسته باشد به نوعی با معنای زندگی همراه شود. موضوع بعدی حل چالش‌های تامین نیروی انسانی متخصص و متعهد است. فدکس علی‌رغم اینکه سابقه‌ای در صنعت دیجیتال و فناوری‌های مالی نداشت، اما توانست تیم خوب و چابکی را دور هم جمع کند که امروز یکی از مزیت‌های رقابتی این شرکت است. دستاورد بعدی رشد کسب‌وکار و ابعاد مالی شرکت است که اتفاق افتاده است. کمتر شاهد آن هستیم که یک استارتاپی در سال اول به اندازه مخارج خود فروش داشته باشد. معمولا سرمایه‌گذاران تا سه سال اول به این نقطه امیدوار نیستند، اما تیم ما توانسته با تدوین استراتژی‌های مناسب به این نقطه برسد.

هوش مصنوعی می‌تواند برای ایران همان نفت اواخر قرن ۱۳ باشد
مدیرعامل فدکس درخصوص تحولات اخیر که در حوزه ارتباطات و فناوری رخ داده و روی کسب‌وکار‌های اینترنتی تاثیر گذاشته، عنوان کرد: تحولاتی که در فضای کسب‌وکار اقتصاد دیجیتال در حال وقوع است حتی در ایران هم بسیار سریع بوده و به نوعی این بستر جادویی ارتباطات مسائل و چالش‌های جدی مانند رقابت به همراه دارد. در فدکس بر مبنای تفکر طراحی، تلاش می‌شود تکنولوژی‌ها، طراحی‌ها و محصولات خلق‌شده ناشی از آن در راستای تجربه کاربر سنجیده و اصلاح شوند و یادگیری عمیق از آن حاصل شود. شاهد این بوده‌ام که ظرف یک سال دانش و فهم فدکس به شدت تغییر کرده و روش‌ها و تکنیک‌های جدیدی در حوزه «محصول» توسعه داده‌ایم، همچنین اخیرا برنامه‌ریزی جذابی برای استفاده از هوش مصنوعی در فدکس صورت گرفته که تا قبل از پایان سال، محصول مشخصی را در فدکس داشته باشیم که از هوش مصنوعی استفاده می‌کند و می‌تواند سرعت و کارایی محصولات را افزایش دهد.

در فدکس یک مشکل با مشکلی به مراتب بزرگ‌تر حل می‌شود!
ایزدی درخصوص اقدامات فدکس برای بهبود تجربه خرید مشتریان خاطرنشان کرد: به طور سنتی مساله یک کسب‌وکار دیجیتال، کاربرمحوری و خلق تجربه مناسب برای کاربر است، اما آن چیزی که در نقشه راه‌مان به طور جدی به دنبال آن هستیم معنای عمیق‌تری از زندگی کاربران است.
در بافت مکان- زمان به دنبال طراحی محصول هستیم و هوش مصنوعی را برای این به کار خواهیم گرفت. در واقع برای طراحی یک محصول منحصر‌به‌فرد می‌خواهیم کار سخت‌تری انجام دهیم و آن ارتباط محصول ما با معنای زندگی است. در فدکس مشکلات با حل مشکلات بزرگ‌تر حل می‌شوند! و امروز برای درک معنای زندگی می‌خواهیم هوش مصنوعی را در اختیار بگیریم. با هوش مصنوعی به دنبال شخصی‌سازی خدمات فدکس برای مخاطب‌مان هستیم. ورود هوش مصنوعی در فناوری مالی یک ضرورت است و به نظر می‌رسد شاهد ورود یک متغیر برهم‌زننده در زندگی انسان هستیم.

شاید کمی تنها به نظر برسیم، اما روی هوش مصنوعی حساب کرده‌ایم
ایزدی در پاسخ به این سوال که منظور دقیق شما از باشگاه سبک زندگی چیست، گفت: ما برای تعلقات کوچک‌تر و ناچیزتری، چون کاتارسیس فوتبالی (مشاهده فوتبال) باشگاه خود را داریم، رنگ خود را داریم، شعار، لباس، قهرمان و… این همه فقط برای…، اما برای خود زندگی، باشگاهی نداریم. برای اینکه معنای آن را بگوییم ناچاریم برای آن لباس بپوشیم، حرف بزنیم و سال‌ها بگذرد که برای خودمان ملموس شود و دیگران هم ما را بشناسند. فدکس آن باشگاهی است که خود زندگی را هدف قرار داده است. زندگی، بخش‌ها و لایه‌های زیاد و متنوعی دارد. شاید نتوان به عمیق‌ترین لایه‌ها نزدیک شد، اما می‌توانیم از حوزه مالی، سفر، خرید، سلامت و مدیریت ثروت شروع کنیم. محصولات متنوعی داریم که رو به توسعه هستند و به طور جدی مفاهیمی، چون اتحاد برند‌ها (Brands alliance) را پیگیر هستیم. شاید کمی تنها به نظر برسیم، اما روی هوش مصنوعی و تحولات ناشی از آن خیلی حساب کرده‌ایم!

بازاریابی متفاوت «فدکس»: هر کسی یک باشگاه می‌خواهد!
مدیرعامل فدکس درخصوص نقش رسانه‌های اجتماعی در استراتژی بازاریابی و ارتباطات گفت: این سوال خاصی برای ما است. به این دلیل که پاسخ عمومی به این سوال، برنامه‌های بازاریابی رایج است. اما پاسخ ما به این سوال این است که اتفاقا یکی از تمایز‌های فدکس رفتار بازاریابی آن در جامعه بوده که به عنوان یک استراتژی جدی در برنامه‌های ما لحاظ شده است. همانطور که شاهد هستید بیلبورد و تبلیغات رایجی از فدکس را در جامعه نمی‌بینید، چراکه به دنبال بازاریابی انبوه (Mass Marketing) نیستیم، بلکه به دنبال بازاریابی هدفمند هستیم. این یک انتخاب استراتژیک است که ما بخشی از جامعه را هدف‌گذاری کرده‌ایم که انتظارات متفاوتی از خدمات فناوری مالی دارد. در منابع جامعه‌شناسی اقتصادی، کلاسی از جامعه تعریف می‌شود به نام PMC (professional managerial class) که اینها متخصصان جامعه هستند. در واقع چرخ‌های توسعه کشور در فکر و تخصص این افراد بوده و سال‌هاست در فرآیند مهاجرت از تعدادشان کاسته می‌شود. ما می‌خواهیم به این قشر باشگاه بدهیم. اقشار دیگر هم باشگاه دارند، قرمز و آبی می‌پوشند، اما PMC‌ها تعلق خاطر چندانی به باشگاه ورزشی ندارند! این افراد برای زندگی یک باشگاه لازم دارند. بازاریابی این کار سخت است. ابزار‌های رایج بازاریابی دیجیتال برای هدف ما پیشنهادی ندارند. ملاحظه می‌کنید ما اینجا هم برای حل یک مشکل (فروش) یک مشکل بزرگ‌تر را باید حل کنیم! بنابراین بازاریابی ما به نوعی متفاوت از بازاریابی محصولات مشابه خواهد بود، یعنی بازاریابی عمومی نخواهد داشت و با تمرکز بیشتر، انتخاب و گزینش دقیق‌تری این اتفاق خواهد افتاد.

آمادگی «فدکس» در مواجهه با تغییرات در بازار
ایزدی درخصوص تغییرات در بازار و آمادگی «فدکس» با این تغییرات گفت: در فدکس باور بر این است که دو عامل برای توسعه خدمات فناوری مالی در کشور موثر است؛ اولین عامل ناکارآمدی نظام‌های بانکی و خدمات مالی است، به این معنی که در هر کشوری که خدمات بانکی ضعیف باشد و چابک نباشد و بسیار درگیر قوانین و مقررات و سنت‌های خود باشد، فناوری‌های مالی فضای رشد خوبی خواهند داشت. پس اولین فرصت در جامعه ایران همین وضعیت است. علی‌رغم اینکه بانک‌ها با تمام اراده‌ای که دارند، در یک بستر حساس قانونی فعالیت می‌کنند، این موضوع آنها را کند خواهد کرد و فرصت برای بروز و ظهور کسب‌وکار‌هایی مانند فدکس قطعا جدی‌تر خواهد بود. دومین مساله فضای تورمی کشور است. در اقتصاد‌هایی که ریشه تورمی طولانی‌مدت دارند، خدمات فناوری مالی به لحاظ افزایش بهره‌وری مالی، آینده روشنی را به همراه خواهند داشت. به این دلیل که ضریب و قدرمطلق بهره‌وری‌ها به صورت واضح تاثیرگذار است. اعتقاد من این است که با تمام انتقاداتی که به رفتار قانون‌گذار و مراکز قانون‌گذاری وجود دارد، اما یک جریانی در دولت سیزدهم شروع شد و این جریان، بر هم زدن این قواعد و سختگیری‌ها و نظارت‌های بی‌دلیل بود. امیدوارم این جریان بتواند راه خود را ادامه دهد و با توجه به اینکه این جریان، ضرورت اقتصاد کشور است، فراموش نشود. ما از نزدیک تغییرات حقوقی را رصد می‌کنیم و برای آن آماده‌ایم و تا حد ممکن از مواجهه با رقبای بزرگ بازار اعتبار (BNPL) در حال دور شدن هستیم چراکه باور داریم این مدلی که از اعتبار دادن در کشور رایج شده، فاقد معنای زندگی است.

در بازار تسهیلات یاری و اصولا اقتصاد دیجیتال بورسی بودن فدکس مزیت منحصربه‌فردی است
مدیرعامل فدکس در پایان درخصوص چالش‌ها و موفقیت‌های این شرکت گفت: دستاورد‌های ما با چالش‌های بسیاری همراه بوده است. ما در یک سال و نیم گذشته نرخ بسیار پایینی از خروج نیروی انسانی را دارا بودیم و ترند‌های بسیار خوبی در طراحی و تولید محصول رقم خورده است، اما این به راحتی به دست نیامده است. تلاش شبانه‌روزی، مطالعه و تعامل در تیم کار آسانی نیست. ایجاد بستر رشد برای تمام اعضای تیم واقعا دغدغه شخصی بوده است. ما در فدکس تجربه بسیار خوبی را با تدوین و طراحی زنجیره تامین به عنوان یک محصول شاهد بودیم. زنجیره تامین ما خود یک کسب‌وکار بوده و قابل توسعه و تجارت است. از دستاورد‌های دیگر، روند‌های فروش ما بوده است. با اینکه تامین مالی خاصی خارج از شرکت انجام نشده، اما روند‌های رشد فروش چند صد درصدی، برای سال اول فعالیت، بسیار جذاب است. امیدواریم آثار امکاناتی که در خودمان ایجاد کرده‌ایم و برنامه‌های استراتژیکی که در شراکت با چند بانک تخصصی داریم را در افزایش سطح کیفیت خدمات فدکس در آینده مشاهده کنید. بورسی بودن شرکت بستر مهم و منحصربه‌فرد تامین مالی و جذب سرمایه‌گذار است. از این رو وجه تمایز بسیار مهمی محسوب می‌شود و سبب شده فرصت سرمایه‌گذاری در فدکس، مورد اقبال بخش‌های متنوعی از بانک‌ها و هلدینگ‌های بزرگ قرار گیرد.