مگس مدیترانهای رها، ملخ در بند
به علت انتشار گسترده این نوع مگس در جهان و تحمل شرايط آبوهوایی نامناسب نسبت به ساير گونههای مگس ميوه و دامنه ميزباني وسيع آن، دارای بالاترين خسارت اقتصادي در بين گونههاي مگس ميوه است. اين آفت در ايران تا سال 54 شمسی از آفات قرنطينهای داخلی و خارجی كشور بود كه اوایل دهه 70 شمسی در استانهای شمالی کشور خساراتی به بار آورد و بعد از يك وقفه بيست ساله دوباره در دهه 90 شمسی در همان مناطق مشاهد شد و متأسفانه به نظر میرسد در پی سرمازدگی چند سال قبل محصول مرکبات شمال و انتقال میوهها به جنوب کشور جهت استفاده در صنایع تبدیلی (کارخانه سنوس) و در پی عدم نظارت مسئولان کشاورزی استان کرمان و از همه مهمتر اداره حفظ نباتات سازمانهای جهاد کشاورزی شمال و جنوب، این آفت قرنطینهای نیز وارد منطقه شد و همچون طاعون گسترش پیدا کرد، به طوری که امروز بخش اعظم باغات میوه گرمسیری و سردسیری کرمان و جنوب را در نوردیده و در سایه غفلت مسئولین و عدم مبارزه کارآمد به بهانه نخنمای کمبود بودجه، در حال نابودی دسترنج باغداران زحمتکش استان میباشد. متأسفانه این آفت دامنه میزبانی وسیعی داشته و در دنیا حدود بیش از 300 گونه میزبان دارد و در بین آنها بیش از همه به هلو، زردآلو، گلابی، به، سیب، گیلاس، انار، انجیر و مرکبات حمله میکند. مگس مدیترانهای چند نسلی است و در شرایط مساعد میتواند در تمام طول سال زاد و ولد نماید. عمده خسارت این آفت به این نحو است که مگس ماده در پوست میوه تخمریزی میکند و لارو از گوشت میوه تغذیه نموده در اثر تغذیه لارو و فعل و انفعالاتی که در میوه انجام میشود معمولا یک نوع لهیدگی و تغییر رنگ مخصوصی در میوه دیده میشود.
به گفته مسئولان جهاد کشاورزی جنوب کرمان چندین هزار هکتار از باغهای این منطقه آلوده شده و بهدلیل شیوع و تکثیر گسترده آفت، مابقی باغها و حتی گیاهان جالیزی نیز در معرض خطر قرار دارند. در حالی که مسئولان از ردگیری و مبارزه با آفت خبر میدهند اما در عمل به علت عمق فاجعه، اکثر کشاورزان از خسارت غیرقابلجبران به محصولات و در برخی موارد خسارت 80 درصدی و حتی بالاتر به خصوص در دره شبه مدیترانهای دلفارد، جبالبارز و مناطق کوهستانی دو شهرستان جیرفت و عنبرآباد ( که با زیستگاه اصلی این آفت قرابت زیادی هم دارد) و همجواری میوههای سردسیری و گرمسیری در آن نمود دارد خبر میدهند. از این رو در راستای کنترل این آفات رعایت مواردی همچون مونیتورینگ و ردیابی مگس در باغات، مبارزه زراعی در زمان مناسب، نظافت و پاکسازی سطح باغ از میوههای آلوده به مگس و معدوم کردن آنها، برداشت زود هنگام میوه جهت فرار از خسارت آفت، نصب طعمه مسموم، شکار انبوه مگس با استفاده از تلههای جذب کننده، نظارت بر نقل و انتقال میوههای آلوده به دیگر مناطق، رهاسازی حشرات نر عقیم شده و کنترل بیولوژیکی با زنبورهای پارازیت ضرورت دارد. اما متأسفانه سازمان جهاد کشاورزی جنوب تنها به توزیع برخی سموم و جذب کنندهها در بین کشاورزان بیاطلاع بسنده کرده و آنچنان که در بحث مبارزه با ملخ همگی در میدان حاضر شده و مدیران ارشد شبانه در جمع تیمهای مبارزه حضور پیدا کردند، مگس میوه را جدی نشمرده و نخواستند از ظرفیت عظیم انسانی و لجستیکی این سازمان پهنپیکر برای مبارزه با این آفت استفاده کنند و ما شاهد حسرت کشاورزان پس از یک سال چشم انتظاری برای برداشت محصول میباشیم./روشنفکری