علی اکبرزاده
در سال 1991 فدراسیون جهانی دیابت (IDF) و سازمان بهداشت جهانی(WHO) تاریخ 14 نوامبر مصادف با 23 آبان را به عنوان روز جهانی دیابت معرفی کردند؛ این روز مصادف است با تاریخ تولد «فردریک بانتینگ»؛ کسی که همراه با «چارلز بست» انسولین را کشف کرد.
باتوجه به افزایش روزافزون مبتلایان به این بیماری، این روز با هدف آشنایی و اطلاعرسانی عموم مردم درباره دیابت، عوارض و درمان آن نامگذاری شده است. امسال در روز دیابت همایشی در سالن بیمارستان شفا با سخنرانی دکتر«رضا بیرجندی» برگزار شد.
در ادامه سخنرانی دکتر بیرجندی پیرامون آشنایی بیشتر با دیابت و نحوه جلوگیری از عوارض آن میآید:
آموزش یکی از پایههای درمان دیابت است، آموزش به شما یاد میدهد که به چه صورت دیابت را کنترل کنید و چگونه به اطرافیانتان بگویید، که دچار دیابت هستید و خیلی مهم است که اگر دچار عوارض و معلولیت شدید چطور با آنها کنار بیایید و آنها را محدود کنید زیرا اگر دیابت کنترل نشود به معلولیت میرسد.
تمام صحبتهایی که در مورد خطر دیابت میکنم، عوارض دیابت، معلولیتها، هزینهها و مخارج درمان که بر عهده سیستم بهداشتی و درمانی است به شرطی ایجاد میشود که دیابت کنترل نشود و اگر کنترل شود هیچ کدام از مسائلی که الان گفتم پیش نخواهد آمد.
دیابت کنترل شده مانند یک دوست همراه شماست و مرتب به عنوان یک نگهبان حافظ شماست، دیابت به شما میگوید؛ پرخوری نکن، حرص و جوش زیاد نخور، روحیه خوبی داشته باش و شاد باش و تحرک بدنی داشته باش و اینها همه نکاتی است که در زندگی ما قابل اجرا و ارزنده است، ولی این که دیابت دارید دائم باید اینها را رعایت کنید. اگر این نکات را رعایت کنید، زندگی شیرین و بانشاطی خواهید داشت و با دیابت کنار خواهید آمد.
هیچ گاه به این فکر نباشید که دیابت دشمنی برای شما و یا یک محدودیت برای زندگی شماست و عاملی باشد که شما خیلی از کارها را نتوانید انجام دهید. البته برعکس دیابت میگوید که خوب زندگی کن و از زندگیت لذت ببر، افراط و تفریط نکن و مواظب سلامتیت باش.
خانه بهداشتها، مراکز بهداشتی و درمانی در شهرها و مراکزی که برای آموزش کنترل دیابت فعال هستند همه مراکزی هستند که شما میتوانید مراجعه کنید و از همان ابتدا تا انتها در کنارتان هستند و به شما مشاوره میدهند و کمک میکنند که دیابت را کنترل کنید.
ما هم در کلینیک دیابت بیمارستان شفا در خدمت عزیزان هستیم، شما میتوانید مسائل مربوط به دیابت و مواردی که با آن مواجه هستید را یادداشت کنید و از پزشک بپرسید و پزشک موظف است که همه مسائل را برای شما بازگو کند. در آموزش هم تیم آموزش و هم فرد بیمار باید به این مسئله اهمیت بدهند که نکته مبهمیدر دیابت برای فرد وجود نداشته باشد.
من برای بیمارم وقت میگذارم و علاوه بر درمان، نکات آموزشی را به وی آموزش میدهم و توصیه من به عنوان پزشک برای بیمار این هست که اولاً به موقع مراجعه کند و وقتی مراجعه میکند به پزشک مشکلات و مسائل خود را بگوید و ارتباط بین پزشک و بیمار باید یک ارتباط معنوی و خیلی نزدیک باشد. پزشک به عنوان یک یار و همدم و همراه شما میتواند تا آخر این راه درمان به شما کمک کند، پس همیشه به دستورات پزشک توجه کنید و هیچگاه با مراکز درمانی و یا پزشک خود در زمان دیابت قطع ارتباط نکنید.
دیابت، هفتمین عامل مرگ و میر در دنیا است و شایع ترین علت کوری است پس حتماً سالیانه با توجه به نظر پزشک به چشم پزشک مراجعه کنید، یکی از علتهای اصلی نارسایی کلیه و دیالیز است، دیابت اگر کنترل نشود روی کلیه اثر میگذارد و اگر رسیدگی نشود باعث نارسایی کلیه میشود کسانی که دیابت دارند ۲ تا ۴ برابر بیشتر دچار نارسایی کلیه میشوند تا افراد عادی. همه اینها که گفته میشود فقط در صورت کنترل نشدن دیابت اتفاق میافتد. اگر دیابت کنترل نشود عمر فرد ۸ تا ۱۰ سال کمتر از افراد سالم خواهد بود. شایع ترین علت قطع عضو بیماری دیابت است است دیابت اگر کنترل نباشد روی اعصاب هم تاثیر میگذارد مثلاً پا گزگز میکند یا مور مور میکند اینها همه نتیجه درگیری اعصاب است. نگران نباشید اگر دیابت شما کنترل باشد میتوانید سالیان سال با همین دیابت با سلامت و تندرستی زندگی کنید، دیابت در جامعه ما با توجه به درگیری افراد با مشکلات و زندگی ناسالم تر باعث شده که شروع بیماری دیابت قبلاً میگفتند دیابت نوع دوم مخصوص افرادی با سن بالاتر از 50 سال میباشد، اما الان حتی در بچهها هم دیده میشود و این علتش چاقی و بی تحرکی است
پس همه مردم باید از سن ۳۵ سالگی آزمایش بدهند و چک کنند که آیا دیابت دارند یا خیر.
اگر جزو گروه پرخطر باشند باید زودتر این کار را انجام بدهند، آنهایی که در خانواده شان دیابتی دارند، کسانی که چربی و فشار خون بالایی دارند و یا کسانی که در آزمایشهای شان، پیش دیابت دارند، افرادی که بیماری قلبی دارند و یا خانمهایی که مبتلا به دیابت حاملگی بودند و یا بچه بالای ۴ کیلو به دنیا آورده اند اینها جزو گروه پرخطر هستند و باید خیلی مراقب باشند. اینها افرادی هستند که دیگر هر سه سال نباید چک شوند باید بلافاصله آزمایش دهند و ببینند آیا دیابت دارند یا خیر.
دیابت اگر در مرحله پیش دیابت باشد قابل درمان تر است و میتوانند مبتلا به خوردن قرص و دارو نشوند، مراحل پیشگیری به این صورت است که اولا سعی کنیم که دچار دیابت نشویم اگر هم که شدیم سعی کنیم با مصرف صحیح داروها و انسولین دچار عوارض دیابت نشویم، مثلاً اگر چشم خونریزی کرد با مراجعه سریع به پزشک به درمان بپردازیم و یا اگر پا زخم شد سریع مراجعه کنیم که هم دیابت کنترل شود و هم زخم درمان شود تا دچار قطع عضو نشویم.
بیش از ۹۰ درصد افرادی که مبتلا به دیابت میشوند همین نوع ۲ را دارند. نوع دوم نوعی هست که انسولین هنوز ترشح میشود و غده لوزالمعده که مسئول ترشح انسولین است به کلی فعالیتش قطع نشده باشد اما خیلی تنبل است و خیلی کم انسولین ترشح میکند و باید با قرص فعال شود و وادار به ترشح انسولین شود.
در نوع اول دیابت که ۱۰ درصد بیشتر جوانها مبتلا میشوند و زیر ۳۰ سال است، غده لوزالمعده با توجه به مشکلات ایمنی که دارند اصلاً کار نمیکند و تخریب شده است و اینها حتماً باید انسولین بزنند، مانند افرادی که سابقه زیادی در مصرف کورتون دارند باعث میشود زمینه ابتلا به دیابت در آنها فراهم شود البته برگشت پذیر است و درمان میشود.
کسانی که سابقه بیماری دیابت در اقوام درجه یک ندارند ولی شغل پراسترس دارند امکان دارد به دیابت مبتلا شود و همچنین بعضی از افراد در صحنه تصادفات دلخراش فوت نزدیک ترین عزیزان خود را میبینند دچار یک شوک آنی و ناگهانی میشوند و دچار دیابت میشوند و این هم جز علتهای نادر دیابت است.
نکته بسیار مهم هم این است که شما دچار آفت روزمرّگی نشوید، وقتی از داروهای خود استفاده میکنید به مرور زمان از آن نشاط و شادابی شما کم میشود و همه چیز برای شما عادی و بی تفاوت میشود مصرف قرصها دیگر برای شما مرتب و منظم نیست به توصیههای پزشکی توجه نمیکنید و این آفت روزمرگی است و به مرور زمان انگیزه خود را از دست میدهید و این سم است و خیلی باید مراقب باشید، دیابت تا آخر عمر با شما است و شما باید با آن راه بیاید و هیچ گاه هیچ لحظهای آن اشتیاق و انگیزه شما برای کنترل دیابت از بین نرود.
مراقب خود باشید و با انگیزه و نشاط با دیابت برخورد کنید.
نظرات