محیا احمدی
روانشناس و مدرس دانشگاه
نشریه روشنفکری
آماری قریب به ۷۵ درصد بزرگسالان با نوعی از اختلالات روانشناختی همچون: اضطراب، اعتیاد و افسردگی درگیر بوده و نیازمند دریافت خدمات رواندرمانی هستند. رواندرمانی و مشاوره روانی فرآیندی است که توسط روانشناس برای حل مشکلات روانی درونفردی و بینفردی مراجعان صورت میگیرد. از این طریق به افراد کمک میشود تا زندگی سالمتر و مؤثرتری داشته باشند و در عین حال، تابآوری آنها در فراز و فرود زندگی افزایش قابل توجهی یابد.
رواندرمانی شیوهای بسیار مؤثر برای کاهش و نیز پیشگیری از علائم و نشانههای مرضی اختلالات روانی است و در صورت اجرای علمی و اصولی آن، فرد میتواند به شکل بسیار مطلوبی به زندگی ایدهآل بازگشته و ضمن بهدست آوردن توانمندیهای روزمره زندگی و شغل مناسب، به افزایش بهزیستی و کیفیت زندگی خود بپردازد. اما متأسفانه میزان مراکز ارائهکننده خدمات روانشناسی، هم در بخش خصوصی و هم در بخش دولتی بسیار ناکافی بوده و همچنین توان تخصصی افرادی که در این مراکز مشغول فعالیت میباشند بعضاً در حد مناسبی نمیباشد؛ بهعنوان مثال میزان مراکز مشاوره آموزش و پرورش یا مراکز مشاوره وابسته به قوه قضائیه و نیروی انتظامی، عموماً خدماتی ناکافی و غیرتخصصی ارائه مینمایند که با توجه به آسیبهای بیشمار اجتماعی و روانشناختی، توسعه و کیفیتبخشی به خدمات این مراکز بایستی در دستور کار دولتها قرار گیرد.
علاوه بر مشکلات روانی که کیفیت زندگی یک فرد را به خطر میاندازد در برخی موارد مشکلات روانی یا تنشهای میانفردی، شکلی حاد و بحرانی به خود گرفته و نیازمند مداخله در بحران میباشد.
به عنوان مثال در مواجهه با یک بحران خانوادگی نظیر: خیانت، شوک ناشی از مرگ یا آسیب عزیزان، اقدام به خودکشی، دعوا، تنش و… مداخلهی تخصصی و اورژانسی در لحظات سرنوشتساز میتواند از یک بحران اجتماعی یا خانوادگی جلوگیری نماید، در کشور ایران مسئولیت این مداخلات عموماً بر عهده اورژانس اجتماعی میباشد که با شماره ۱۲۳ در منطقه وقوع بحران، حضور یافته و در آسیب مداخله مینماید. اما متأسفانه مراکزی از این دست همواره همانند سایر مراکز خدمات روانشناختی از حمایت و توجه کافی برخوردار نبوده و نقش کلیدی آنها روز به روز در حال کمرنگ شدن است. در واقع انتظار میرود که در فرایندی پیشرونده این مراکز توسعه فیزیکی و تخصصی یابد و ضمن توانمندسازی نیروهای انسانی فعال در این مراکز، حیطه فعالیتها نیز توسعه یافته و مداخلات رواندرمانی و مددکاری پس از بحران، نیز برای کاهش و رفع آسیب ادامه یابد و پیگیری شود، همچنین به لحاظ فیزیکی و توسعه همهجانبه، تعداد این مراکز به فراخور مناطق درگیر بحران و آسیب که در استان ما در جنوب و شرق شاخصتر است افزایش پیدا کنند.
شایان ذکر است چنانچه مداخلات روانشناختی با هزینه نقدی و اجتماعی کمتری ارائه نشود و در این مرحله تمامی نهادهای مسئول به کمک بهزیستی نشتابند، مداخله در بحران و همچنین رفع آسیب، جای خود را به مداخلات پزشکی، قانونی، انتظامی و قضایی میدهد که علاوه بر کاهش کیفیت زندگی افراد، آمار آسیبهای اجتماعی و روانی روز به روز افزایش پیدا خواهد کرد.
نظرات