آداب و رسوم کرمانی ها در شب یلدا
مردم کرمان در شب یلدا تا سحر انتظار میکشند تا از قارون افسانهای استقبال کنند.
قارون در لباس هیزمشکن برای خانوادههای فقیر تکههای چوب میآورد. این چوبها به طلا تبدیل میشوند و برای آن خانواده، ثروت و برکت به همراه میآورند.
کرمانیها نیز همانند سایر ایرانیان این شب را گرامی میدارند. هندوانه، انار، آجیل، کماچ و کلمپه و سایر شیرینیهای محلی، شب یلدا در خانهها دیده میشود. سفرهای شیرین و خوشرنگ که دور آن تمام لبها خندان است و شاد.
در این شب اعضای خانواده دور هم در خانه بزرگترها جمع میشوند و با سرگرمیهای متنوع تا پاسی از شب بیدار میمانند و هندوانه وانواع میوههای سال را در این شب میخورند .
خوردن انواع آجیل ها ، حافظ خوانی، گرفتن فال نخود ، چهار بیتو خوانی نیز از دیگر مراسم این شب میباشد. در میان میوهها خوردن هندوانه بیش از همه مورد توجه میباشد زیرا مردم کرمان بر این باورند اگر در این شب هندوانه بخورند سرما و لرزی که در آن شب در اثر خوردن هندوانه بر آنها مستولی میشود باعث میشود از گرمای تابستان رنج نبرند.
از انواع بازیها و تفریحات این شب هم یک بازی بوده به نام «ماردوره» که عبارت بود از اینکه هر فردی که در مهمانی شب یلدا بوده باید نیت میکرده و یک شی کوچک مانند تکمه ، سوزن قفلی ، سکه و یا هر شی کوچک دیگر در ظرفی سفالین به شکل پارچ میانداخته.
سپس یک نفر مسئول برداشتن اشیاء ازتوی ظرف میشد و دیگران یک بیت شعر میخواندند. بعد از آن مسئول ظرف هم به طور شانسی یک شی در میآورد و آن شعری که خوانده میشود به عنوان فال صاحب شی بود. بعد از بازی مادوره نوبت به تعریف یک خاطره شیرین یا یک لطیفه میرسید که همه افراد می بایست آن را تعریف کنند.
اما در کرمان هم زرتشتیان که بزرگترین اقلیت مذهبی این شهر محسوب میشوند این شب را گرامی میدارند.در باور زرتشتی ها، شب چلّه طولانی ترین شب است، به عقیده آنها تاریکی اهریمنی است و در این شب که تاریکی از همه سال بیشتر است و شب بدیمنی است، زرتشتیان تا سحر بیدار میمانند و فدیه میدهند.